'Die getto's zien er toch prima uit?'

door LIEDEWIJ LOORBACH

AMSTERDAM - Over immigratie kunnen het oude Amsterdam en New Amsterdam wel wat van elkaar leren. Daarom is John Flateau, professor aan een universiteit in New York, in Slotervaart. "Jullie hebben een hoge standaard voor getto's."

Vanmiddag, op Thanksgiving, debatteerde de Afro-Amerikaan Flateau met onder anderen Paul Scheffer over integratie. Saai zou het niet worden, want Flateau is groots in volume, stemgeluid, enthousiasme. En Plateau heeft een heleboel te zeggen. Hij is hoogleraar Public Administration and Public Policy, was tien jaar lang staflid onder burgemeester David Dinkins van New York en groeide op in Brooklyn.
Tijdens een interview zegt Flateau meteen al dat een buurt als Brooklyn niet te vergelijken is met stadsdeel Slotervaart. In Brooklyn, een stadsdeel van New York City, wonen 3,5 miljoen mensen.
Maar de populatie is op beide plekken heel divers. "We hebben allemaal te maken met globalisatie. Hey, de Nederlanders waren de uitvinders van globalisatie met de VOC." En voor zowel Nederland als Amerika geldt volgens Flateau: immigratie is de motor waarop het land draait.

In de afgelopen dagen heeft Flateau Slotervaart verkend, de binnenstad bekeken en met heel veel mensen gepraat. "Nederlanders maken het probleem met Marokkanen tot een religieus probleem. Onzin! Er zijn zo''n anderhalf miljard moslims op de wereld. Daar hebben jullie ook geen problemen mee. Het echte probleem is immigratie en integratie."
Flateau komt uit een nest van actievoerders, was actief in de Amerikaanse burgerrechtenbeweging en schreef boeken met titels als The Prison Industrial Complex: Race, Crime & Justice in New York en Black Brooklyn: The Polities of Ethnicity, Class and Gender.

Flateau begrijpt er niets van dat Nederlanders totaal onbekend zijn met hun grondwet. De Amerikaanse constitution, dat is de identiteit van Amerikanen. Dat zijn de waarden die gedeeld worden, en waar alle immigranten trots op zijn om deel van uit te maken. "Juist als deel van de minderheid is die grondwet heel belangrijk. Ook de minderheden hebben recht op vrijheid van meningsuiting, hebben het recht om te stemmen."
Want waarom voelen immigranten in Amerika zich zo snel Amerikaan, met wortels uit het land van herkomst? Terwijl dat hier juist zo moeizaam lijkt te gaan? Nederlanders noemen kinderen van bijvoorbeeld Marokkaanse immigranten tweede generatie Marokkanen, hun kinderen weer derde generatie, etc. Terwijl de Amerikanen de kinderen van immigranten die geboren zijn in de Verenigde Staten, eerste generatie Amerikanen noemen. En hun kinderen tweede generatie Amerikanen. En dat is iets om trots op te zijn, betoogt Flateau.

"Nederlanders moeten duidelijk voor ogen krijgen wat jullie bindt, wat jullie nationaliteit inhoudt." En rap ook, want de wereld verandert snel, waarschuwt Flateau. "Jullie klok loopt achter en voor je het weet ben je te langzaam en rollen de veranderingen over je heen." Even daarvoor nog relativerend: "Nederlanders moeten het probleem ook niet zo opblazen. Er zijn hier altijd immigranten geweest, ook nu zullen ze hun weg wel vinden. En die zogenaamde getto''s hier, die zien er toch prima uit?"

Het Parool, 22 november 2007
foto: Paul LeClerq